پایان نامه بررسی شمایل پیامبر و ائمه در نگارگری ایرانی با تکیه بر دو دوره ی ایلخانی و تیموری

پایان نامه بررسی شمایل پیامبر و ائمه در نگارگری ایرانی با تکیه بر دو دوره ی ایلخانی و تیموری
فرمت فایل دانلودی: .docxفرمت فایل اصلی: doc
تعداد صفحات: 191
پایان نامه بررسی شمایل پیامبر و ائمه در نگارگری ایرانی با تکیه بر دو دوره ی ایلخانی و تیموری
نوع فایل: Word و قابل ویرایش
تعداد صفحات : 191 صفحه
چکیده
موضوع این پایان نامه بررسی شمایل پیامبر و ائمه در نگارگری ایرانی با تکیه بر دو دوره ایلخانی و تیموری است. در حقیقت، سئوال اصلی این نوشتار این است که چه عللی موجب شدند تا هنر شمایل نگاری در این دو برهه تاریخی به وجود آید؟ اگرچه تحقیق در این باره با محدودیت منابع همراه است و هنوز در این عرصه کار مستقل و جدی صورت نگرفته است اما نگارنده کوشید تا با استفاده از روش کتابخانه ای به این مسأله بپردازد.
در عصر ایلخانان، روابط خارجی ایران با چین و اروپا، پیشینه ی دینی غازان خان و اولجایتو، مصورسازی کتب تاریخی چون جامع التواریخ و آثارالباقیه و جواز فقهی دانشمندان شیعه و سنی نسبت به نگارگری، زمینههای لازم را برای شمایل نگاری فراهم کردند اما در رابطه با علت شکل گیری شمایل در این دوره دیدگاههای متفاوتی ارائه شده است: برخی بر این باورند که هنرمندان به منظور تبلیغ دین اسلام دست به چنین کاری زدند و در مقابل، بعضی علت آن را بحران مشروعیت دربار می-دانند.
البته در دوره ی تیموریان نیز جریان شمایل نگاری ادامه یافت و در این باره امور متعددی چون سنت شمایل نگاری برجای مانده از دوره ی ایلخانان، علاقه مندی حکام به مصورسازی نسخ تاریخی و شعر، احترام و توجه تیموریان به خاندان پیامبر و اجازه ی فقهای شیعه و سنی نسبت به نگارگری موجب شدند تا باری دیگر، زمینههای شمایل نگاری برای هنرمند مسلمان فراهم آید. در این دوره، تصوف و حکومت دو عنصری هستند که از عوامل اصلی پیدایش شمایل در مکاتب سه گانه شیراز، هرات اول و هرات دوم شدند.
کلیدواژهها: ایلخانان، تیموریان، شمایل، شمایل نگاری، نگارگری
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات
مقدمه 2
سئوال اصلی 3
سئوالات فرعی 3
ضرورت بحث 4
پیشینه ی بحث 4
فرضیه 5
روش 5
ساختار 7
فصل دوم: دوره ایلخانان
بخش اول: بررسی وضعیت تاریخی، سیاسی و اجتماعی دوره ایلخانی 9
۲ـ۱ـ۱ـ علت حمله مغول به ایران 9
الف) حادثه اترار 10
ب) جهانگشایی امپراتوری چنگیزی 11
ج) اختلافات ارضی 12
۲ـ۱ـ۲ـ ادوار عصر مغول 12
۲ـ۱ـ۳ـ شجره نامه ایلخانان 15
۲ـ۱ـ۴ـ دین و مذهب ایلخانان 16
۲ـ۱ـ۵ـ روابط خارجی ایلخانان 26
۲ـ۱ـ۶ـ فقه و تصوف در جامعه ایلخانی 28
۲ـ۱ـ۷ـ زوال حکومت ایلخانی 31
بخش دوم: بررسی وضعیت نگاگری در دوره ایلخانی 32
۲ـ۲ـ۱ـ پیشینه هنر کتاب آرایی 32
۲ـ۲ـ۱ـ۱ـ کتاب آرایی در ایران قبل از اسلام 32
۲ـ۲ـ۱ـ۲ـ نقاشی و کتاب آرائی از اسلام تا دوره ایلخانی 34
۲ـ۲ـ۱ـ۳ـ نقاشی و کتاب آرایی در دوره ایلخانی 38
۲ـ۲ـ۲ـ کتابخانه ایلخانی 41
۲ـ۲ـ۳ـ شمایل نگاری 50
۲ـ۲ـ۳ـ۱ـ اولین تصاویر در نگارگری ایران 50
۲ـ۲ـ۳ـ۲ـ بررسی علل افول شمایل نگاری در دوره ماقبل ایلخانی 56
۲ـ۲ـ۳ـ۳ـ بررسی علل شکل گیری شمایل نگاری در دوره ایلخانی 68
۲ـ۲ـ۳ـ۴ـ بررسی محتوایی و تکنیکی نگارههای جامع التواریخ 80
۲ـ۲ـ۳ـ۵ـ بررسی محتوایی و تکنیکی نگارههای آثارالباقیه 96
۲ـ۲ـ۳ـ۶ـ بررسی محتوایی و تکنیکی نگارههای معراج نامه 104
۲ـ۲ـ۳ـ۷ـ بررسی تطبیقی نگارههای جامع التواریخ، آثارالباقیه و معراج نامه 111
فصل سوم: دوره تیموریان
بخش اول: بررسی وضعیت تاریخی، سیاسی و اجتماعی دوره تیموریان 118
۳ـ۱ـ۱ـ علت حمله تیمور به ایران 118
۳ـ۱ـ۲ـ ادوار عصر تیموری 121
۳ـ۱ـ۳ـ شجره نامه تیموری 124
۳ـ۱ـ۴ـ دین و مذهب تیموریان 125
۳ـ۱ـ۵ـ روابط خارجی تیموریان 131
۳ـ۱ـ۶ـ فقه و تصوف در جامعه تیموریان 136
۳ـ۱ـ۷ـ زوال حکومت تیموریان 139
بخش دوم: بررسی وضعیت نگارگری در دوره تیموری 140
۳ـ۲ـ۱ـ نگارگری و کتاب آرایی در دوره تیموری 140
۳ـ۲ـ۲ـ کتابخانه تیموری 146
۳ـ۲ـ۳ـ شمایل نگاری 149
۳ـ۲ـ۳ـ۱ـ بررسی عوامل شکل گیری شمایل نگاری در دوره تیموری 149
۳ـ۲ـ۳ـ۲ـ بررسی تکنیکی و محتوایی نگارههای مکتب شیراز 156
۳ـ۲ـ۳ـ۳ـ بررسی تکنیکی و محتوایی نگارههای مکتب هرات اول 157
۳ـ۲ـ۳ـ۴ـ بررسی تکنیکی و محتوایی نگاره مکتب هرات پسین 169
۳ـ۲ـ۳ـ۵ـ بررسی تطبیقی نگارههای مکتب شیراز و هرات 171
نتیجه گیری 173
فهرست منابع 178